TÌM HIỂU ĐÔI CHÚT VỀ BA KÍCH

Ba kích hay còn được gọi với nhiều tên gọi khác như Ba cức, Bất điêu thảo, Diệp liễu thảo.

Cây Ba kích là một cây sống lâu năm, dạng cây thảo leo bằng thân quấn.

Thân cây: có nhiều lông, phía sau nhẵn, khi còn non có màu tím
Cành cây: Cành non, có cạnh
Lá: Có hình bầu dục hoặc mác, cứng, thuôn nhọn, rộng 2,5-6cm, dài 6-14cm. Lá mọc đối xứng nhau, ôm sát vào thân cây, lá non có màu xanh lục và khi già sẽ chuyển sang màu trắng mốc.
Hoa: Hoa nhỏ, mọc thành tán ở đầu cành, dài 0,3-1,5cm. Khi còn non sẽ có màu trắng, sau sẽ hơi chuyển sang màu vàng. Đài hoa hình ống hoặc hình chén gồm những lá đài nhỏ phát triển không đều, tràng hoa dính liền ở phía dưới thành ống ngắn.
Quả: quả ba kích có hình cầu, khi chín màu đỏ, có đài hoa còn dính ở đỉnh.
Mùa hoa: tháng 5-6
Mùa quả: tháng 7-10

Bộ phận ba kích sử dụng
Rễ phơi khô thường dùng làm thuốc, thường được cắt thành từng khúc nhỏ dài khoảng 5 cm. Sử dụng những củ ba kích có đường kính khoảng 5mm, có nhiều chỗ đứt để lộ ra lõi nhỏ bên trong. Vỏ bên ngoài có màu nâu nhạt hoặc hồng nhạt, có vân dọc, thịt bên trong có màu tím hoặc màu hồng, vị hơi ngọt.

Phân bố và thu hoạch ba kích
Cây Ba kích mọc hoang ngoài tự nhiên, phân bố nhiều ở những vùng trung du ở các tỉnh phía Bắc và đồi núi thấp của miền núi. Ba kích được tìm thấy nhiều ở Quảng Ninh, Lạng Sơn, Hà Giang, Vĩnh Phú, Hà Bắc, Hà Tây.

Cây Ba kích sống được 3 năm là có thể thu hoạch, thời gian thu hoặc thường là vào tháng 10-11. Sử dụng cuốc hoặc xẻng đào rộng chung quanh gốc, lấy tất cả rễ rửa sạch. Rễ (củ) to, mập, màu tía, cùi dày là loại tốt. Rễ nhỏ, cùi mỏng, màu trắng là loại bình thường.

CÔNG DỤNG CỦA CÂY BA KÍCH

Trong y học hiện đại
Ba kích có nhiều tác dụng dược lý gồm:

Tăng sức dẻo dai: Sử dụng Ba Kích với liều 5-10g/kg liên tục trong 7 ngày có tác dụng tăng sức dẻo dai cho súc vật thí nghiệm.
Tăng sức đề kháng: Cho chuột nhắt trắng bị nhiễm độc cấp bằng Amoni Clorua với liều lượng 15g/kg. Sử dụng ba kích có tác dụng tăng cường sức đề kháng chung của cơ thể đối với những yếu tố độc hại.
Chống viêm: Sau khi làm thí nghiệm gây viêm thực nghiệm ở chuột cống trắng bằng Kaolin với liều lượng 5-10g/kg. Ba kích có công dụng chống viêm rõ rệt.
Đối với hệ thống nội tiết: Thí nghiệm thực hiện trên chuột cho thấy Ba kích có thể có khả năng tăng cường quá trình chế tiết hormon Androgen hoặc tăng cường hiệu lực của Androgen.
Ba kích sắc với nước có tác dụng hạ huyết áp và làm tăng co bóp của chuột.
Rễ ba kích ngâm rượu có tác dụng nhanh đối với các tuyến cơ năng, giảm áp huyết, tăng cường não.

Trong Đông y
Theo đông y, Ba kích có vị cay, ngọt, tính hơi ấm (Trung Dược Học), có nhiều tác dụng như:

Chủ đại phong tà khí, cường cân cốt, an ngũ tạng, bổ trung, tăng chí, ích khí (Bản Kinh)
Hạ khí, bổ ngũ lão, ích tinh (Biệt Lục)
Khứ phong, bổ huyết hải (Bản Thảo Cương Mục)
An ngũ tạng, định tâm khí, trừ các loại phong ( Nhật Hoa Tử Bản Thảo)
Bổ thận, ích tinh, tán phong thấp (Bản Thảo Bị Yếu)
Hóa đờm (Bản Thảo Cầu Nguyên)
Cường âm, hạ khí (Dược Tính Luận)
Bổ thận âm, tráng cân cốt, khứ phong thấp (Trung Dược Đại Từ Điển)
Bổ thận, tráng dương, cường cân cốt, khứ phong thấp (Thường Dụng Trung Thảo Dược Thủ Sách – Quảng Châu)
Trị liệt dương [âm nuy bất khởi] (Bản Kinh)
Trị đầu diện du phong, bụng dưới đau xuống âm hộ (Biệt Lục)
Trị các chứng phong, thủy thũng (Nhật Hoa Tử Bản Thảo)
Trị ngũ lao, thất thương, phong khí, cước khí, thủy thũng (Bản Thảo Bị Yếu)
Trị nam giới bị mộng tinh, Di tinh, đầu mặt bị trúng phong (Dược Tính Luận)
Trị cước khí (Bản Thảo Cương Mục)
Trị ho suyễn, chóng mặt, tiêu chảy, ăn ít (Bản Thảo Cầu Nguyên)
Trị liệt dương, bụng dưới lạnh đau, tiểu không tự chủ, tử cung lạnh, phong hàn thấp,lưng gối đau (Trung Dược Đại Từ Điển)
Trị liệt dương, Di tinh, không thụ thai do tử cung lạnh, kinh nguyệt không đều, bụng dưới lạnh đau, phong thấp đau nhức, gân xương mềm yếu (Trung Hoa Nhân Dân Cộng Hòa Quốc Dược Điển)
Trị thận hư, lưng gối mỏi, tê bại, phong thấp đau nhức, thần kinh suy nhược, liệt dương, Di tinh, tảo tinh, tiết tinh, lãnh cảm, mất ngủ (Thường Dụng Trung Thảo Dược Thủ Sách – Quảng Châu)

NHỮNG AI NÊN SỬ DỤNG BA KÍCH

Đối tượng sử dụng
Người muốn tăng cường năng lực phòng the, kéo dài thời gian yêu (Dùng cho cả nam giới và nữ giới)
Người bị liệt dương, suất tinh sớm nên dùng ba kích ngâm rượu
Người mắc chứng di mộng tinh
Người bình thường dùng rượu ba kích hàng ngày sẽ giúp tăng cường sức khỏe, tăng sức dẻo dai
Người trung niên và người già dùng rượu ba kích giúp kiện gân cốt, bổ thận dương
Các quán ăn, khách sạn, nhà hàng dùng rượu ba kích sẽ là một loại đồ uống giúp khách hàng có những trải nghiệm khó quên
Có thể dùng rượu ba kích trong những cuộc vui của cơ quan, gia đình trong mỗi cuộc vui.
Xem thêm: Nhục thung dung là cây gì? Tác dụng đối với sinh lý nam

Đối tượng không nên sử dụng
Những người bệnh tướng hỏa quá thịnh, âm hư hỏa vượng, đại tiện bón, tiểu đỏ, miệng đắng, mắt mờ, mắt đau, bứt rứt, khát nước, cấm dùng (Bản Thảo Kinh Sơ)
Âm hư, tiết tinh (do hỏa động)
Tiểu tiện không thông, miệng lưỡi khô, táo bón, kiêng dùng(Đắc Phối Bản Thảo)
Âm hư hỏa vượng, cấm dùng (Trung Dược Đại Từ Điển)
Người âm hư và bệnh tim không dùng (Trung Dược Học)
Âm hư hỏa vượng, táo bón: không dùng (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách)

MUA BA KÍCH Ở ĐÂU ĐỂ ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG?

Trên thị trường, ba kích đang được bày bán ở khắp mọi nơi. Người dân dễ dàng mua được loại thảo dược này với mức giá không quá cao. Nhưng nếu bạn mua ba kích đã được phơi khô thì rất khó để phân biệt được, vì thế mà khách hàng đừng nên lựa chọn mua sản phẩm tại những địa chỉ bán đại trà để tránh tiền mất tật mang. Thay vào đó, hãy lựa chọn những đại lý chuyên bán thảo dược để mua, như vậy sẽ đảm bảo những công dụng của củ tam thất được đảm bảo chất lượng hơn, an toàn tuyệt đối cho những người không có kiến thức, hiểu biết sâu về loại thảo dược này.